Blog Layout

Dec 14, 2020

Ezelinnenmelk

Op de hoek van de Passeerdersstraat en de Eerste Passeerdersdwarsstraat waren ruim honderd jaar lang het kantoor en de ezelinnenstallen van de familie Roding gevestigd. 
In de achttiende en negentiende eeuw werd ezelinnenmelk gezien als remedie voor vele kwalen van baby’s, kinderen, kraamvrouwen en andere zieken. De melk was duur en werd per glas verkocht, vers van de ezel. Een groepje ezelinnen kwam tot voor de deur van de – gegoede - klant en werd daar gemolken. Dat garandeerde dat de melk vers was en niet vervuild of verdund. 

,Jacob Bicker Raye, een fervent dagboekschrijver uit de achttiende eeuw, schreef op 20 februari 1771: Van een groep eselinnen, die naar mense gedreeven wierden, die de melk voor hare gesonthijd gebruyken, liep een eselin door de mist van de wal en viel in een bijt en verdronk.

Ook honderd jaar later, in de tweede helft van de negentiende eeuw, deden de ezelinnen nog hun ronde, zoals te lezen is in Ina Boudier Bakker’s boek ‘De klop op de deur’: Fransje Goldeweijn (…) miste den kleinen jongen bitter. (…) Fritsje, die zoo droomerig tevreden op haar schoot kon zitten kijken in den nog lichten avond, hoe de ezelinnen kwamen bij de buren om melk te geven voor 't zieke jongetje.


Roding  

Roding was in de negentiende eeuw de bekendste Amsterdamse ezelinnenmelk leverancier en heeft het ook het langste volgehouden. Gerrit Roding begon zijn nering rond 1800. In 1837, vermoedelijk het jaar waarin Gerrit overleed, werd Jacob Moen eigenaar of mede-eigenaar. Vanaf 1865 was het bedrijf het bezit van twee kleinzonen van Gerrit. In de stallen stonden toen rond de 70 ezelinnen.

Rond de eeuwwisseling naar de twintigste eeuw kwam de verbetering van de kwaliteit van koemelk goed op gang. In 1896 werd bijvoorbeeld in Zoetermeer de Inrichting tot bereiding van normale kindermelk opgericht, die in 1901 de naam Nutricia kreeg, en als bijnaam ‘de min van Nederland’. Het kopen van dure ezelinnenmelk was niet meer nodig. In 1904 sloot het familiebedrijf Roding de deuren. 


Share by: